Genellikle gerçek anlamın dışında kullanılan bir düşünceyi anlatan kalıplaşmış sözler grubuna deyim denir. Deyimler günümüzde çok sık kullanılır. Bir çoğumuz her gün en az bir kere kullanırız yada çoğu haberde kullanılır. Dergilerde bile karşımıza çıkar deyimler. Kullanıla kullanıla kalıp haline gelmişlerdir.
Dilimize zenginlik katan bu deyimlerin hikayeleri de vardır. Benim en çok ilgimi çeken deyimlerden biri 'ateş pahası' olduğu için size bu deyimin hikayesini anlatacağım. Bu deyimin hikayesi şöyledir:
Padişahın birisi avlanmayı çok severmiş. Devlet işlerinden arta kalan zamanlarında vezirlerini de alır, ava gidermiş. Bazı zamanlar geceyi ormanda geçirdikleri de olurmuş.
Ava çıktığı günlerin birinde aniden bir yağmur başlamış. Padişah ve vezirleri geri dönemeyeceklerini anlayınca ormandaki bir eve sığınmışlar. Ev sahibi gelenin padişah olduğunu anlamış. Ama bunu belli etmemiş. Zaten padişah da kendisini tanıtmak istememiş.
Padişah ve vezirlerini bir güzel ağırlamış ev sahibi. Ateş yakarak onları ısıtmış, bir tencere çorba pişirip karınlarını doyurmuş. Sonra da padişah ve adamları sıcak döşeklerde bir güzel uyumuşlar.
Sabah olunca padişah ve adamları gitmek üzere hazırlanmışlar.
Padişah:
-Borcumuz ne kadar, diye sormuş.
Ev sahibi:
-Efendim çok değil sadece bin altın istiyorum demiş.
Padişah için çok değilmiş, ama neden bu kadar çok istediğini sormandan edememiş.
-İyi de neden bu kadar çok istedin?
-Olur mu efendim! Çok istediğimi de nereden çıkardınız? İstediğim sadece hayatınızı kurtaran ateşin parası. Çorba ve yatak bizden size hediyedir, diye cevap vermiş adam.
Padişah ve vezirleri gece yakılan bir ateş için bin altın vererek köyden ayrılmış.
Evet yani bu deyim, "çok pahalı, fazla değerli olan" anlamına gelen bir deyimdir. Dediğim gibi deyimlerin hikayeleri çok güzel. Bol deyimli günler dilerim.
* Ömer Eren Şahin, Bakırköy Fatih Koleji
